Luc Coene van de Nationale Bank heeft van zich laten spreken: het aantal ambtenaren bij de regio’s is ontspoord in de periode 2000-2010. Dat is onhoudbaar als België budgettair op orde wil komen tegen 2015.

Hieronder bekijk ik enkele cijfers van de Oeso wat betreft de ambtenarij (met dank aan Ruben Mooijman voor de getweette link). De cijfers zijn voor 2008. Ik vergelijk daarbij België met zijn buurlanden Duitsland, Nederland, Frankrijk en de UK en met drie Scandinavische landen (Denemarken, Finland en Zweden). Ik neem deze landen omdat ze een buur- en/of topland zijn.

De onderstaande figuur geeft het aantal ambtenaren als aandeel van de totale beroepsbevolking. Hieruit blijkt dat België volgens deze cijfers heel wat minder ambtenaren heeft dan de Scandinavische landen en Frankrijk, wat weinig verrassend is voor mij. Wel verrassend voor mij is dat België ongeveer evenveel ambtenaren heeft als de UK en gevoelig meer dan Nederland en zeker dan Duitsland.

In het federale België is het ook interessant om te kijken naar de verdeling van deze ambtenaren, namelijk het aandeel op centraal (federaal) niveau en op subcentraal (regionaal) niveau. Ook daar heeft de Oeso cijfers voor, te zien op onderstaande figuur (cijfers ontbreken voor Frankrijk en UK; ik heb deze vervangen door Spanje en de VS omdat dit ook federale landen zijn).

Uit deze figuur blijkt dat alle getoonde landen een sterke decentralisatie hebben. De cijfers gelden voor 2008, dus ik vermoed dat de decentralisatie in België na de zesde staashervorming (die momenteel voorbereid wordt) nog sterker zal zijn. Als er gesnoeid moet worden in het aantal ambtenaren, dan zal het grootste effect dan ook bij de regio’s liggen, wat Luc Coene dus ook vraagt.

Ook Caroline Ven en haar co-auteur Niko Gobbin hebben dit in het verleden reeds geschreven in hun boek ‘Welvaartsval’ (waar ik indertijd heel wat van opgestoken heb): het vet is van de soep op federaal niveau. En ook VOKA heeft in het verleden de grote aangroei van ambtenaren bij de regio’s aangeklaagd. Niets nieuws onder de zon dus.

Ten slotte wat betreft de kostprijs van die ambtenaren. Zoals gezegd viel het me op dat Nederland en Duitsland weinig ambtenaren in dienst hebben. Ik verwijs opnieuw naar het boek ‘Welvaartsval’ waairn de auteurs opmerken dat het aantal ambtenaren niet alles zegt en dat met name in Nederland (als ik me goed herinner) het relatief lage aantal ambtenaren gecompenseerd wordt door meer uit te besteden, met navenant hogere kosten voor de aankoop van goederen en diensten. Dat blijkt ook uit de onderstaande figuur (weerom cijfers Oeso).

Nu blijkt Nederland plots het tweede duurste land van het rijtje te zijn en blijkt België helemaal niet zo’n duur ambtenarenapparaat te hebben. Enkel Duitsland is fors goedkoper en blijkt hier het gidsland te zijn.

Het lijkt dus wel mee te vallen met het aantal ambtenaren in België (hoewel er op basis van deze cijfers zeker ruimte voor verbetering is als je België vergelijkt met Duitsland).

Hoe komt het dan toch dat we in België zo veel klagen over de te hoge belastingen? Dat is volgens mij te verklaren doordat arbeid zwaar belast wordt en omdat België heel sterk de inkomensongelijkheid reduceert via herverdeling. Zie hiervoor een vorige blogpost.