Men verwacht dat België ongeveer 30.000 vluchtelingen zal opnemen via een asielaanvraag in 2015. Dat is 0,27 procent van de bevolking. Met de juiste maatregelen kan de bovengrens minstens dubbel zo hoog.
De massale aanrandingen tijdens oudejaarsnacht in Keulen, waarbij de daders asielzoekers zouden zijn, toont dat er ook akelige aspecten kunnen zijn aan de grote toestroom van vluchtelingen. Het ondermijnt het maatschappelijke draagvlak om veel vluchtelingen op te nemen. Toch blijft het een ethische plicht om mensen in nood te helpen. En lang niet elke vluchteling is een potentiële aanrander.
De regels om vluchtelingen te beschermen zijn niet optimaal. Neem de manier waarop de vluchtelingen naar Europa komen: ze maken een gevaarlijke en dure overtocht met een gammel bootje, in plaats van een goedkoper en veiliger overtocht te maken met een vliegtuig. Dat komt omdat een Europese wet alle kosten voor repatriëring van een uitgewezen asielzoeker legt bij de luchtvaartmaatschappij waarmee die persoon naar Europa is gevlogen. Die zou dus op voorhand het onderscheid moeten kunnen maken tussen echte en onechte vluchtelingen, wat uiteraard niet mogelijk is.
De reden voor deze Europese wet lijkt me simpel: mocht de wet er niet zijn, dan zou Europa overspoeld worden. We zouden de vluchtelingen dan volgens de Conventie van Genève allemaal moeten opnemen, wat we natuurlijk niet willen (en niet kunnen). De Conventie laat immers niet toe dat een land een bovengrens instelt voor vluchtelingen. Een echte vluchteling kan geen bescherming geweigerd worden.
Ten slotte leidt een gevaarlijke overtocht waarschijnlijk tot een averechtse selectie. Het zijn niet de meest kwetsbare vluchtelingen die de overtocht maken. Jonge mannen hebben zonder twijfel een grotere kans dan vrouwen of jonge kinderen. Soms wordt het gezin door de man voor maanden of nog langer achtergelaten.
De eenvoudigste oplossing is die Europese wet af te schaffen. Dat leidt echter tot een nog veel grotere toestroom van vluchtelingen via het vliegtuig. Dus moet per land een bovengrens ingesteld worden voor vluchtelingen. Om die bovengrens ethisch aanvaardbaar te maken moet ze hoog zijn: hoe meer kwetsbare mensen we beschermen, hoe beter. De grootste uitdaging is een maatschappelijk draagvlak te creëren voor zo’n hoge bovengrens.
Integreerbaarheid
Het toverwoord is integratie. De bevolking moet duidelijk gemaakt worden dat de vluchtelingen die we toelaten zo snel mogelijk zullen integreren. Dat betekent dat er een grote kans is dat ze de taal leren, actief naar werk zoeken (of zich bijscholen) en de wet zullen naleven. Dat houdt ook in dat de individuele vrijheden van eenieder gerespecteerd worden, man of vrouw.
Die hoge ‘integreerbaarheid’ moet op twee manieren bereikt worden. Ten eerste moet geselecteerd worden op de instroom van vluchtelingen. We laten niet iedereen toe, maar wel diegenen met de hoogste verwachte kans dat ze goed zullen integreren.
Die selectie kan gemaakt worden in samenwerking met de vluchtelingenorganisatie van de VN. Die kan een voorselectie maken van kwetsbare mensen. Dat gebeurt overigens nu al in het kader van ‘resettlement’ (hervestiging), waarbij vluchtelingen ter plaatse worden geselecteerd om overgebracht te worden naar een derde land. België neemt daar al beperkt aan deel. Uit die voorselectie kan gekozen worden op basis van onze eigen criteria van ‘integreerbaarheid’, tot de hoge bovengrens bereikt is. Ik denk aan hoogopgeleiden en gezinnen met (jonge) kinderen.
Ten tweede moeten er initiatieven komen om de vluchtelingen de kans te geven zich te integreren. Taalcursussen en opleidingen, snelle erkenning van diploma’s en een goede geografische spreiding zijn essentieel. De vooruitgang van de integratie verdient opvolging, opdat de criteria van ‘integreerbaarheid’ verbeterd kunnen worden.
Men verwacht dat België ongeveer 30.000 vluchtelingen zal opnemen via een asielaanvraag in 2015. Dat is 0,27 procent van de bevolking. Ik denk dat de bovengrens minstens dubbel zo hoog kan, zeker op basis van de opgesomde maatregelen. Die zijn ook ethisch verdedigbaar, want als het aankomt op het helpen van kwetsbare mensen is enkel het getal belangrijk: hoe meer, hoe beter.
Deze tekst verscheen eerst als column in De Tijd.
Filip
November 6, 2016 at 3:20pmAlle vluchtelingen die onschuldig zijn aan het toebrengen of in stand houden van menselijk lijden zouden hier hun toevlucht moeten kunnen vinden. Maar wie zijn die onschuldigen dan ? Alleszins niet de ouders van kinderen, deze zijn immers in de eerste plaats verantwoordelijk voor het in stand houden van menselijk lijden. Door er welbewust voor te kiezen om in deze poel van onophoudelijk lijden, vernielingen, haat, gruwel, honger, ziekte, onderdrukking etc… nieuw menselijk leven voort te brengen faciliteren ze het menselijk lijden. Hoeveel groter kan een misdaad zijn dan een medemens te veroordelen tot een levenslang mensonwaardig bestaan. Want dit is wat deze (on)mensen doen, nieuwe mensen creëren met als te verwachten lot dat ze zullen dienen als kanonvlees voor hun aanbeden maatschappelijke/religieuze leiders. Om een leven te leiden in voortdurende angst, onzekerheid, onderworpenheid… Wie dit een medemens aandoet is uiterst egoïstisch en gevoelloos, en deze mensen doen dit niet zomaar een medemens aan maar ze doen dit hun eigen kinderen aan ! Deze “ouders” verdienen het lot dat ze hun kinderen plannen te geven.
De onschuldigen zijn hun kinderen, hen werd nooit gevraagd of ze wel geboren wensten te worden. We mogen verwachten dat kinderen tot aan de leeftijd van 6 jaar nog kunnen gered worden van de waanzin/hersenspoeling die hun ouders voor hen in petto hebben. Voor deze echte oorlogsslachtoffers moeten we onze deuren en harten openen. Hebben hun zogenaamde liefhebbende ouders nog een beetje menselijkheid en empatisch vermogen in zich dan doen ze afstand van deze verworpenen en en geven aldus zo de door hen verwekte kinderen alsnog het uitzicht op een menswaardig bestaan.